Cửa sông Tam Quan, Hoài Nhơn 1968

Cửa sông Tam Quan 1968

chụp bởi Kenneth E. Johnson

Ảnh 2023

Ảnh vệ tinh và vị trí chụp https://maps.app.goo.gl/x1HKUNr1bgUDGceo7

Cửa sông Tam Quan thuộc phường Tam Quan Bắc, Hoài Nhơn. Một làng chài sầm uất với những ngôi nhà ngói san sát. Những ngôi nhà lộn xộn lấn sát đến bờ biển. Có vẻ dân cư khi đó chẳng thua kém hiện nay là bao. So với ảnh ngày nay thì quy hoạch phường đã ngăn nắp hơn. Bờ biển thông thoáng, xuất hiện một đê chắn sóng lối vào cửa sông. Nói đến cái đê này thì đây là một câu chuyện dở khóc dở cười. Nó là một bờ đê dài 850m, xây dựng vào năm 2003 nhằm chống bồi lấp cửa biển và tạo nơi tránh trú bão an toàn cho các tàu thuyền tại cảng. Nhưng từ khi có nó, quá trình bồi lấp lại diễn ra mạnh hơn, nhất là mùa mưa từ tháng 10 đến tháng 12. Bờ đê tạo thành nút thắt cổ chai khiến tàu thuyền vào cảng khó khăn. Sóng vào bị chắn lại trở nên hung dữ làm đắm nhiều tàu cá. Ngược lại, khu vực bờ biển lại bị xói lở nghiêm trọng từ khi có con đê. Chính quyền huyện Hoài Nhơn khi đó phải xây hệ thống kè chắn sóng dài 2,4 km vào năm 2016. 3 tháng sau, kè bị sóng đánh sập. Đến nay, kè sập vẫn nằm đó, các ông vẫn bàn bạc, vẫn đang rút kinh nghiệm và chưa có ai bị tội cả. 

Nếu bạn ít xem ảnh xưa thì bức ảnh năm 1968 sẽ không thấy lạ, nhưng với t nó là điều bất ngờ. Bởi vì, hầu hết các làng chài từ Hoài Nhơn đến Phù Cát khi đó đều rất nghèo, nhà tranh vách đất. Dò tìm lại tư liệu lịch sử thì Cửa biển Tam Quan là cảng biển quan trọng của Hoài Nhơn xưa. Đây không chỉ là cảng cá thông thường mà nó là nơi giao thương buôn bán giữa người dân nơi đây và các miền xa. Nên biết, khi xưa đường bộ đi lại khó khăn, việc giao thương buôn bán bằng đường thủy là chủ yếu. Và bạn có biết, Tam Quan không có dừa. Dừa được nhập từ các nước Nam Á thông qua cảng này, rồi được nhân giống rộng rãi, hình thành nên xứ dừa Tam Quan nổi tiếng khắp nước.

Như vậy, cửa biển này mang trong mình lịch sử thịnh vượng lâu đời. Những năm chiến tranh, đây là nơi giao tranh ác liệt. Không biết hiện nay, nơi này còn giữ được ngôi nhà cổ nào không? 

Xem thêm video cảnh tàu cá vào cảng và cuộc sống ngư dân tại đây.