Mỹ Thắng, Phù Mỹ 1967

Các ảnh trên là xe bọc thép Mỹ tuần tra dọc biển Mỹ Thắng năm 1967. Khu vực này của Mỹ Thắng khi đó là bãi cát mênh mông kéo dài đến 2 km, phía đông là biển, phía tây là Đầm Trà Ổ. Bãi cát đầy nắng và gió này quá khắc nghiệt nên không ai sinh sống. Hiện nay, nơi đây là Nhà máy điện mặt trời Phù Mỹ.

Nhà máy điện mặt trời Phù Mỹ 2020

Tiếp theo là làng chài dọc theo biển Mỹ Thắng. Ngôi làng này nằm ở phía bắc của bãi cát trên. 

Ở hình đầu tiên là quang cảnh làng chài chụp từ tây sang đông. Phía trên là biển. Ở giữa là một cồn cát, trên đó lác đác vài ngôi nhà tranh. Phía dưới là bãi cát rộng, nhiều trẻ em đang nô đùa. Ngôi làng thuộc Thôn 8, xã Mỹ Thắng, Phù Mỹ hiện nay. Có thể nói, đây là tất cả trẻ em tại làng chài này. Sự có mặt của lính Mỹ thu hút chúng đến đây, vì hiếu kỳ, xin ăn và cả theo dõi.

Nguyên văn tác giả bức ảnh: Ngôi làng này, nằm ở phía Đông Bắc của các làng An Tĩnh và An Lộc, bối cảnh của một cuộc giao tranh lớn vào tháng 1 năm 1968 của các Đại đội Delta và Bravo, có vẻ rất bình dị. Vào mùa thu năm 1967, chúng tôi thường đi qua ngôi làng này nằm trên Biển Đông. Tôi đã mang theo máy ảnh trong một chuyến đi và chụp ảnh những đứa trẻ luôn chạy ra gặp dấu vết của chúng tôi khi chúng tôi đi qua... vẫy tay vui vẻ và xin kẹo, thức ăn hoặc bất cứ thứ gì chúng tôi sẵn sàng cho. Có vẻ hơi kỳ lạ khi có nhiều trẻ em chạy từ ngôi làng này đến dấu vết của chúng tôi vì điều này không xảy ra ở các ngôi làng khác trong khu vực. Vì vậy, một ngày nọ, chúng tôi đột nhiên quay lại và phong tỏa ngôi làng. Hóa ra đó là một ngôi làng R&R cho quân đội NVA trong khu vực (Ảnh Jim Sheppard).

Cuối cùng là 2 ảnh, một ảnh chụp hướng bắc nam ngôi làng và một ảnh chụp cận cảnh một ngôi nhà tại đây. Trên bãi cát là đoàn xe bọc thép và lính Mỹ đang tập trung. Vị trí gần là các ngôi nhà tranh liền kề nhau. Nói đúng hơn là những túp lều tranh. Nghèo khó đến cùng cực. Đây chính là hình ảnh Thôn 8 hơn 55 năm về trước và cũng là hình ảnh điển hình các làng chài ven biển Bình Định lúc bấy giờ. 

Mỹ rất đau đầu với những làng chài ven biển nơi đây. Đến đây họ liên tục bị phục kích và tấn công. Mỹ nghi ngờ những đứa trẻ đến đây để do thám và báo cáo với CS nhưng không có bằng chứng. Những người dân nơi đây quá hiền lành, chân chất, không có lý do gì để bắt họ cả. Mỹ không ngờ rằng hầu hết dân làng đều là CS.

Mỹ Thắng, Mỹ An, Mỹ Đức là vùng đất cách mạng, cách mạng nòi, cách mạng gộc. Người dân có truyền thống đoàn kết, đánh giặc, giữ làng, giữ nước. Đôi khi quá đoàn kết cũng mệt. Những dự án, quyết sách nào của nhà nước mà dân không hài lòng là biểu tình, phản đối dữ dội. Chính quyền cũng bao phen lao đao vì không giải thích, giải quyết thấu đáo quyền lợi của người dân.

Vị trí Nhà máy điện mặt trời Phù Mỹ (bên trên) và Thôn 8 (bên dưới) trên bản đồ https://maps.app.goo.gl/MpQ7NsTTc1vLq1vt8

Một góc thôn 8, Mỹ Chánh 2021